Дневник ur'а

Отослал редактору такой проект, надеюсь, не забракует.
( осторожно, мегабайты! )

Jen finaj redakcioj de miaj tradukoj (kun ilustraĵoj fare de S. Brodskij):
A. Grin. La mondo brilanta [zip, 361 Kb] [fb2, 289 Kb]
A. Grin. La vojo nenien [zip, 767 Kb] [fb2, 691 Kb]
A. Grin. Cent verstoj laŭ rivero [zip, 92 Kb] [fb2, 84 Kb]

Раз уж у меня «попёрло» с переводами, решил не останавливаться и наконец отредактировать оставшиеся недоредактированными два давно переведённых мной романа Грина, а заодно подготовить их к изданию (оформить в Open Office, добавить иллюстрации и т.п.). В общем, титаническими усилиями «добил» пока один из них — «Блистающий мир». Итак, вот окончательная редакция текста перевода:

A. Grin La mondo brilanta [zip, 196 Kb]

Иллюстрации, а также fb2-версию добавлю позже. Правок было не так много (приблизительно по одной на каждую вторую главу), в основном мелочи типа артиклей, но была и пара-тройка серьёзных, например, в одном месте у меня позорным образом вместо слова ringo (кольцо) был использовано слово rondo (круг) — это при том, что оба слова я прекрасно знаю (ringo встречается рядом буквально на той же странице в другом контексте). Чёрт его знает, что меня тогда под руку толкнуло, видимо, просто отвлёкся.

Сейчас сижу над «Дорогой никуда». Надо уж добить, пока запал не кончился. Не знаю, буду ли я переводить что-то дальше (скорее всего нет), но завершить начатое всё-таки надо.

Всё-таки хоть новогодние каникулы проходят с пользой.

Проект обложки к сборнику моих переводов Грина.
( обложки... )
Использована картина художницы Ирины Мысовой, найденная в интернете. Надеюсь, она на меня не обидится за нарушение копирайта, тем более что я указал адрес её сайта, бесплатно пропиарил, так сказать. Кстати, хорошая художница, мне её картины понравились.

A. Grin. Koro de Dezerto [zip] (11 Kb) [fb2] (8 Kb).

La malkovron de diamanta kuŝejo en Cordon Brun akompanis strebo al la civilizo. Nin sole interesas la malkovro de brila kafejo. Inter la cetera publiko ni notu ĉi tie tri skeptikajn mensojn, — tri artajn naturojn, — tri pereintajn animojn, sendube talentajn, sed ĉesintajn vidi la kernon. Laŭ malsamaj vojoj ili venis al tio, ke ili vidis solan ŝelon.

Tiu mondrigardo direktis iliajn kapablojn al mistifikado, kiel al alvokiĝo. Mistifikado iĝis ilia religio. Kaj ili atingis siaspecan perfektecon. Tiel, ekzemple, legendo pri brilianto je mil okcent karatoj, sarkasme kaj subtile prilaborita de ili inter pokaloj da ĉampano kaj ario el «Jocelyn», faris fortegan efikon, ĵetinte milojn da aventuristoj serĉi la miraklon ĉe la akvofalo Alpetri, kie, kvazaŭe, super la akvo, en la roko, brilis la monstro. Kaj tiel plu. Stella Dijon danke al ili ricevis certecon, ke senespere enamiĝinta al ŝi (kio ne estis) Harry Evans pro malespero edziĝis al fraŭlino O'Neil. Okazis dramo, kies hontinda rezulto al neniu faris gloron: Evans komencis pensi pri Stella kaj mortpafis sin.

[plu...]

A. Grin. Ŝipestro Duke [zip] (21 Kb) [fb2] (17 Kb).

Frue matene en malgranda legomĝardeno, limanta unu el la dometoj de la komunumo de Bluaj Fratoj, meze de ekflorantaj terpomujoj, priplantitaj per regulaj arbustoj, aperis homo, aĝa ĉirkaŭ kvardek jarojn, en kroĉetita veŝto, marista drapa pantalono kaj tubforma nigra ĉapelo. En la grandega pugno de la homo brilis fera fosileto. Levinte la okulojn al la ĉielo kaj kun plena humileco de la koro balbutinte matenan preĝon, la homo komencis fosaĉi la teron ĉirkaŭ la terpomaj arbustetoj, malkompaktigante la grundon. Mallerte, sed verve pikante per la nekutima por li instrumento la terpomajn radikojn mem, pro kio nevideble diseriĝadis sub la tero la junaj, prizorgataj tuberoj, tiu homo, decidinte finfine, ke por la savo de la animo por hodiaŭ estas farite sufiĉe, alsidiĝis al la barilo, ĉirkaŭkreskita de kaprifolio kaj eglanterio, kaj kutime ŝovis la manon en la poŝon por preni la pipon. Sed, rememorinte, ke antaŭhieraŭ la pipo estis rompita de li mem, la tabako estis disŝutita kaj li votis eviti ĉiajn mondajn tentojn, malheligantajn la animon, — la homo kun la fosileto amare kaj riproĉe subridis.

[plu...]

A. Grin. Ŝipoj en Liss [zip] (20Kb) [fb2] (16Kb)

Ekzistas homoj, similaj al eksmoda tabakujo. Preninte en la manojn tian aĵon, ni rigardas al ĝi kun fruktodona medito. Ĝi estas tuta generacio, kaj ni estas fremdaj al ĝi. La tabakujon oni metas inter aliaj konformaj bagateloj kaj montras al gastoj, sed malofte okazas, ke ĝia posedanto uzas ĝin kiel ĉiutagan objekton. Kial? Ĉu la jarcentoj haltigas lin? Aŭ la formoj de alia tempo, tiel trompe similaj — geometrie — kun la formoj novaj, tiom malsamas esence, ke vidi ilin konstante, konstante tuŝadi ilin — signifas vivi per la pasinteco? Eble, eta penso pri komplika malkonformo? Estas malfacile diri. Sed — komencis ni — ekzistas homoj, similaj al antikva ĉiutaga objekto, kaj tiuj homoj, en sia anima esenco, estas same fremdaj al la ĉirkaŭanta ilin vivmaniero, kiel la supre indikita tabakujo al marodisto en gastejo «Lisbono». [legu plu...]

Aleksandro Grin. Kuranta sur ondoj [zip, 379 Kb] [fb2, 361 Kb] (fina redakcio, kun ilustraĵoj).



Oni rakontis al mi, ke mi trafis en Liss-on pro unu el tiuj akutaj malsanoj, kiuj venas subite. Tio okazis en vojaĝo. Min oni prenis el trajno senkonscia, en febro, kaj instalis en hospitalon.

Kiam la danĝero pasis, doktoro Filatre, kiu amike amuzadis min dum la tuta lasta tempo antaŭ ol mi forlasis la malsanulejon, — klopodis trovi por mi loĝejon kaj eĉ trovis virinon por servo. Mi estis tre danka al li, des pli, ke fenestroj de tiu ĉi loĝejo rigardis al la maro.

Foje Filatre diris:

— Kara Harvey, al mi ŝajnas, ke mi nevole retenas vin en nia urbo. Vi povus forveturi, kiam vi resaniĝos, sen ajna ĝeniĝo pro tio, ke mi luis por vi la loĝejon. Tamen, antaŭ ol vojaĝi plu, vi bezonas ioman komforton, — halton interne de vi mem.

Li estis evidente aludanta, kaj mi rememoris miajn konversaciojn kun li pri la potenco de la Nerealiĝinta. Tiu potenco iom malfortiĝis pro la akuta malsano, sed mi plu aŭdadis fojfoje, en la animo, ĝian ŝtalan moviĝon, ne promesantan malaperi.

Transveturante el urbo en urbon, el lando en landon, mi obeis al la forto pli ordona, ol pasio aŭ manio.

Frue aŭ malfrue, en maljuneco aŭ en kulmina aĝo, la Nerealiĝinta vokas nin, kaj ni retrorigardas, penante kompreni, de kie alflugis la voko. Tiam, rekonsciiĝinte en sia mondo, malfacile rekaptante ĉiun valoran tagon, ni rigardas al la vivo, per tuta nia animo penante ekvidi, ĉu komencas realiĝi la Nerealiĝinta? Ĉu klara estas ĝia bildo? Ĉu necesas nun nur etendi la manon, por kapti kaj reteni ĝiajn malforte flagrantajn trajtojn?

Dume la tempo pasas, kaj ni flosas preter altaj, nebulaj bordoj de la Nerealiĝinta, babilante pri aferoj de la tago.

legu plu...

Fina redakcio kun ilustraĵoj | Окончательная редакция с иллюстрациями
A. Grin. «La ora ĉeno» [zip, 276 Kb] [fb2, 275 Kb].

«Blovis vento...», — skribinte tion, mi per hazarda moviĝo renversis la inkujon, kaj la koloro de la brilanta flaketo rememorigis min pri la obskuro de tiu nokto, kiam mi kuŝis en la matrosa loĝejo de «Española». Tiu ŝipeto apenaŭ povis levi ses tunojn, sur ĝi venis liveraĵo da seka fiŝo el Mazabuo. Al iuj plaĉas odoro de seka fiŝo.

La tuta ŝipo sorbis la teruran odoron, kaj, kuŝante sola en la loĝejo kun fenestro, ŝtopita per ĉifono, en lumo de kandelo, kiun mi ŝtelis de ŝipestro Gros, mi estis pririgardanta bindaĵon de libro, kies ĉiuj paĝoj estis elŝiritaj de iu praktikema leganto, kaj la bindaĵon mi trovis.

Sur la interna flanko de la bindaĵo estis skribite per rufa inko: «Estas dubinde, ke saĝa homo legos tian libron, kie estas nuraj elpensaĵoj».

Sube estis: «Dick Farmeron. Mi amas cin, Greta. Cia D.».

Sur la dekstra flanko homo, havanta nomon Lazaro Norman, metis sian subskribon dudek kvar fojojn kun vostetoj kaj ĉirkaŭantaj parafoj. Ankoraŭ iu decideme forstrekis la kaligrafion de Norman kaj en la malsupro mem lasis misterajn vortojn: «Kion scias ni pri ni mem?»

Mi kun malgajo relegadis tiujn vortojn. Mi aĝis dek ses jarojn, sed mi jam sciis, kiel dolore pikas la abelo — Malgajo. La skribaĵo speciale turmentis per tio, ke antaŭnelonge knaboj el «Meluzino», drinkiginte min per speciala koktelo, difektis mian haŭton sur la dekstra brako, farinte tatuaĵon en aspekto de tri vortoj: «Mi ĉion scias». Ili mokis min pro tio, ke mi legadis librojn, — mi tralegis multajn librojn kaj povis respondi tiajn demandojn, kiaj neniam venadis en iliajn kapojn.

legu plu...

Aleksandro Grin. Skarlataj veloj.

Tio estas nova kaj plej verŝajne fina redakcio de mia traduko. Ilustraĵoj kaj fb2-dosiero aperos iom pli poste.

По-русски:
Новая и вероятнее всего окончательная редакция моего перевода. Иллюстрации и fb2-файл появятся несколько позже.

Пора браться за редактирование моих переводов Грина на эсперанто. Собственно, давным-давно уже пора, но всё никак не могу себя заставить. Для этого и пишу этот пост — вроде как обещал прилюдно, значит, надо будет выполнять :)

Вот только пару давно задуманных статей в «энциклопедии марксизма» сделаю — и возьмусь.

После 7 месяцев работы выкладываю перевод.
Post 7 monatoj da laboro mi publikigas la tradukon.
http://www.esperanto.mv.ru/Grin/mondo.html [zip, 196 Kb]

Dum sep tagoj bunta tumulto de afiŝoj proklamadis al la urbanoj eksterordinaran elpaŝon en la cirko «Soleil» de «Homo de Duopa Stelo»; ankoraŭ neniam oni tiom multe paroladis pri tiaspecaj aferoj en gajantaj salonoj, malantaŭ teatraj kulisoj, en restoracioj, bierejoj kaj kuirejoj. Vere, la cirka arto ankoraŭ neniam promesis tiom multe, — ne logadis emociojn en la regionon de scivolemo, kiel nun. Eĉ la atleta lukto — la plej ŝatata amuzo de degenerintaj spiritaj heredantoj de Nerono kaj Elagabalo — foriris al la dua plano, kvankam jam estis venintaj kaj promenadis demonstre sur bulvardoj bestaj korpegoj de Greper kaj Noir — negro el afrika Liberio, — fumante dikegajn cigarojn, por miro kaj kortremo de aĝaj, sed pasiaj sinjorinoj. Eĉ paliĝis la fama fortulo-ĵonglisto Murray, ĵetanta en aeron fajrartaĵon da lumantaj pezaĵoj. Mallonge dirante, la cirko «Soleil» promesis ion vere neviditan. Starinte dum minuto antaŭ afiŝo, ni pli plene ol per ajnaj ekzemploj kaj komparoj komprenos la impreson, kiun ĝi faris al la homamaso. Kio do tie estas presita?
Legu plu...

Как нынче модно писать, «преамбула». Давно собираюсь начать перевод «Блистающего мира» Грина. Но поскольку меня заедает быт, всё никак не начну. Обычно я не перечитываю произведения перед переводом, чтобы в процессе перевода впечатление было свеже́е; но вот сейчас не дождался — и начал перечитывать. Вообще это самый мой любимый роман Грина (наверное, потому, что самый грустный), но речь не об этом. Наткнулся там вчера на одну забавную сценку (не помнил её, т. к. она не очень важна по сюжету, а в последний раз перечитывал много лет назад), и она неожиданно совпала с моим ощущением от недавнего спора (те, кто в курсе — поймут, кто не в курсе — тем и не надо).

В общем, вот цитата. Каждый пусть понимает в меру своего разумения ;)

«...Хотя я была маленькая, но ясно видела, что в старике есть что-то подозрительное. Когда он убрался спать, я подкралась к двери, заглянула в замочную скважину и... вы можете представить, что я увидела?
  — Нет, нет! Не говорите! Не говорите! — воскликнули женщины. — Ай, что же вы там увидели?
  — Он сидел на мешках. Я и теперь вся дрожу, как тогда. — «Обожаемые мои члены! — сказал он и снял правую ногу. — Мои любезные оконечности!..» — Тут, — ей-богу, я сама это видела, — отнял он и поставил к стене левую ногу. Колени мои подкосились, но я смотрю. Я смотрю, а он снимает одну руку, вешает её на гвоздь, снимает другую руку, кладет её этак небрежно, и... и...
  — Ну?! — подхватили слушатели.
  — И преспокойно снимает с себя голову! Вот так! Бряк её на колени!
  Здесь, желая изобразить ужасный момент, рассказчица схватила себя за голову, вытаращив глаза, а затем, с видом изнеможения, вызванного тяжёлым воспоминанием, картинно уронила руки и откинулась, переводя дух.
  — Ну, уж это ты врёшь, — сказал повар, интерес которого к повествованию заметно упал, как только горничная лишила нищего второй руки. — Чем же он снял голову, если у него не было рук?
  Горничная обвела его ледяными глазами.
  — Я давно замечаю, — хлёстко возразила она, — что вы ведёте себя как азиатский паша, не имея капельки уважения к женщине. Кто вбил вам в голову, что старик был без рук? Я же говорю, что руки у него были.
  Ум повара помутился; бессильно махнул он рукой и плюнул.»

Смеяться здесь.

Закончил вычитку. Сделал немало исправлений. В целом доволен.

Пожалуй, в ближайшие несколько дней ещё раз просмотрю по диагонали — на всякий случай — и выложу на сайт, возможно, через недельку. (Собственно, оно уже там лежит, но ссылки пока не будет, до полного окончания работы).

Уффф... Закончил черновик перевода. Осталось вычитать эпилог (это день-два работы) и перевычитать всё с начала и до конца (это на месяц-полтора). Так что в сентябре, если всё будет нормально, выложу на сайт окончательную версию.

А пока что вот перевод стишка из эпилога:

перевод	оригинал
— Petante ege pri enir', avertas mi pri la dezir' eniĝi l' domon kun plezur'... — Kiu estas tie? — afekte laŭte demandis Duroc. — Revenis hejmen la vipur'...	— Настойчиво прося впустить, нельзя ли вас предупредить, что это я, душа моя... — Кто там? — притворно громко осведомился Дюрок. — Пришла очковая змея...

Я нарочно здесь оформил графически иначе, чем в тексте повести, чтобы были более понятны размер и рифма. В общем, размер и рифму-то я соблюл (да, про отсутствие внутренней рифмы в третьей строке я знаю), но содержание вышло довольно корявым (хотя и в оригинале, конечно, не шедевр — это же экспромт). Не знаю, подумаю ещё, может быть, переделаю.

Я вообще с рифмоплётством не в ладах — даже по-русски, а уж на эсперанто особенно. Моя технология перевода стихотворных фрагментов выглядит примерно так: считая на пальцах, рисую на бумаге ритмическую схему (как, например, здесь: -'-'-'-'), пытаюсь уложить первую строчку, потом ищу рифмы к последнему слову по обратному словарю из Reta Vortaro, которые хоть как-то имеют отношение к содержанию текста, дальше комбинирую так и сяк. В общем, «с помощью лома и такой-то матери» что-то получается ;) Обычно так себе, но вот переводами стихотворных фрагментов из «Часа Быка» (а там был и Гумилёв, между прочим) я горжусь. Когда я переводил «Час Быка», на меня какое-то вдохновение снизошло, честное слово :) Так лихо я не переводил больше никогда.

Сегодня доделал наконец-то перевод на эсперанто "Бегущей по волнам" Александра Грина. Лежит здесь [zip, 217 Kb] и здесь [zip].

Работа над переводом заняла около полугода.

Hodiaŭ mi finfine finfaris la tradukon en Esperanton de "Kuranta sur ondoj" de Aleksandro Grin. Ĝi troveblas ĉi tie [zip, 217 Kb] kaj ĉi tie [zip].

La tradukado okupis ĉirkaŭ duonjaron.

Что-то как-то сегодня на меня депресняк навалился, всё осточертело... По этому поводу забил на работу и начал переводить на эсперанто "Алые паруса". Планировал заняться этим через несколько месяцев, но вот не выдержал. Неплохо так пошлО, бойко. Так что через несколько месяцев ждите "релиз" :)